Historia sztandaru 2 pp. Leg. Armii Krajowej Sandomierz - kopia oryginału
Sandomierz, 28 lipca 1996 r. - przewodniczący komisji historycznej Koła Sandomierz ŚZŻ AK

tablica-katedra

W czasie pobytu w Sandomierzu w lipcu 1984 roku Pana płk. "Wojana" Wojciecha Borzobohatego szefa sztabu Okręgu "Jodła" Radom-Kielce Armii Krajowej powstała propozycja ufundowania sztandaru bojowego 2 pp. Leg. AK Ziemia Sandomierska. Pan płk Wojciech Borzobohaty wraz z majorem "Kretem" Leonem Torlińskim oficerem operacyjnym 2 DP Leg. AK po odsłonięciu tablicy AK w Bazylice Sandomierskiej zaproponowali na ogólnym zebraniu uczestników uroczystości w Sandomierzu ufundowanie sztandaru 2 pp. Leg. AK Ziemia Sandomierska. Propozycja uzyskał aprobatę zebranych i sprawami związanymi z fundacją sztandaru obarczono Pana majora "Kreta" Leona Torlińskiego, który miał się stale kontaktować we wszystkich sprawach z płk. Panem Wojciechem Borzobohatym w Warszawie.
Jako wzór sztandaru 2 pp. Leg. AK przyjęto sztandar 2 pp. Leg. stacjonującego do 1939 roku w Sandomierzu. W okresie okupacji w latach 1939/45 oficerowie i podoficerowie 2 pp. Leg. utworzyli konspiracyjną organizację wojskową, która w 1944 roku na bazie plutonów Obwodu Sandomierz AK przekształciła się w 2 pp. Leg. Armii Krajowej Ziemi Sandomierskiej. Dowódcą pułku został ppłk Antoni Wiktorowski "Kruk" oficer 2 pp. Leg. i dotychczasowy komendant Obwodu Sandomierz Armii Krajowej. Kawaler krzyża VM za udział w wojnie bolszewickiej.
Na podstawie fotografii sztandaru 2 pp. Leg. Pan Filipczak z Gdańska wykonał rysunki robocze sztandaru 2 pp. Leg. AK wnosząc nazwy pół bitewnych w których bataliony toczyły walki w ramach "Akcji Burza".
Szef służby sanitarnej 2 DP Leg. AK mjr "Szerszeń" Jan Aleksandrowicz uzgodnił z siostrami zakonnymi w Poznaniu wykonanie sztandaru, lecz siostry nie były w stanie wykonać zamówienia do lipca 1985 roku. W związku z zaistniałą sytuacją Pan mjr Leon Torliński "Kret" zlecił wykonanie sztandaru w obecności Andrzeja Warchoła z Gdyni zakładowi hafciarskiemu w Starogardzie Gdańskim, który wywiązał się umowy i wykonał sztandar w terminie za sumę 385 000 zł. Sztandar z zakładu hafciarskiego odebrał osobiście Pan Leon Torliński i przywiózł do Sandomierza samochodem ppor. "Waltera" Józefa Bojanowskiego z Gdańska szefa sekcji likwidacyjnej Obwodu Sandomierz AK. Uroczyste poświęcenie sztandaru odbyło się w niedzielę dnia 28 lipca 1985 roku na wbudowanym podium na placu Bazyliki Sandomierskiej. Poświęcenia dokonał ks. Biskup Ordynariusz Diecezji Sandomierskiej Edward Materski. Po poświęceniu sztandaru odbyła się ceremonia wbijania gwoździ w drzewce sztandaru.
Po ceremoni poświęcenia sztandaru i wbijania gwoździ o godzinie 11:30 odbyła się Msza Święta celebrowana przez ks. Biskupa Edwarda Materskiego za poległych żołnierzy 2 pp. Leg. AK.
Wbijania gwoździ w drzewce sztandaru dostąpiły zaszczytu następujące osoby: Irena Rowecka-Mielczarska w imieniu ŚP ojca gen. "Grota" Stefana Roweckiego, ks. Biskup Ordynariusz Edward Materski, Irena Ziętarska w imieniu ŚP męża płk. Jana Ziętarskiego Komendanta Okręgu Radom-Kielce, płk "Wojan" Wojciech Borzobohaty szef sztabu Okręgu "Jodła", Izydora Żółkiewska w imieniu ŚP męża płk. Antoniego Żółkiewskiego "Lina" dowódcy 2 DP Leg. AK, Zbigniew Kondracki w imieniu ŚP przybranego ojca płk. Antoniego Wiktorowskiego "Kruka" dowódcy 2 pp. Leg. AK, mjr Leon Torliński w imieniu nieobecnego mjra Michała Mandziary "Siwego" szefa sztabu 2 DP Leg. AK, kpt. Władysław Czerwonka "Jurek" w imieniu mjra Eugeniusza Kaszyńskiego "Nurta" dow. I bat. 2 pp. Leg., mjr Jan Aleksandrowicz szef służby sanitarnej 2 DP Leg. AK "Szerszeń", mjr Leon Torliński "Kret" oficer operacyjny 2 DP Leg. AK, kpt. Władysław Czerwonka "Jurek" dowódca zgrupowania partyzanckiego "Ponurego", mjr Stanisław Głowiński "Czarny" Komendant Obwodu Sandomierz, kpt. Marian Świderski "Dzik" dowódca zgrupowania partyzanckiego "Ponurego", por. Roman Różyński "Róg" Obwód Ostrowiec, ppor. Stanisław Wiącek "Inspektor" oddział "Jędrusie", ppor. Jan Siwiec "Dębowski", ppor. Marian Osuch "Sten" III bat. 2 pp. Leg., por. Jan Pękalski "Borowy" Obwód Ostrowiec", ppor. Wacław Wychowański "Smutny" Obwód Sandomierz, Edmund Szaban "Szatan" Obwód Opatów, Hanka Lubowicka "Hanka" sanitariuszka oddziału mjra "Ponurego".
Historię sztandaru opracowano na podstawie dokumentów i relacji uczestników uroczystości poświęcenia sztandaru w dniu 28 lipca 1985 roku.

Opracował: mgr Edward Malinowski

sztandar_2pp
PROJEKT SZTANDARU 2-go PUŁKU PIECHOTY LEGIONÓW ARMII KRAJOWEJ. WYKONANO ZGODNIE Z PRZEPISEM (DZIENNIK USTAW Z 28 GRUDNIA 1927 R NR 115.) ART. 7. „CHORĄGWIE PUŁKÓW PIECHOTY”. BOK PŁACHTY MIERZY 1 m, FRENDZLE ZŁOTE SZER. 3 cm POZOSTAŁY HAFT SREBRZYSTOZŁOTY.
PROJ. WYK. M. FILIPCZAK (Pisownia oryginalna)

Cegiełka fundacyjna

Od 2 marca 2020 roku Sztandar znajduje się w sercu Sandomierza - RATUSZU




Fundacja Sztandaru 2 pp. Leg. AK