Drukuj
Dr Stanisław Krawczyński, urodzony w Zawichoście jako wnuk powstańca styczniowego – Michała Krawczyńskiego. Ukończył z wyróżnieniem studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim i w 1915 roku został oddelegowany z Rabki i Zakopanego gdzie pracował jako lekarz naczelny i kierownik szpitali legionowych, do Sandomierza jako Komendant VII Państwowej Kolumny Epidemicznej aby wałczyć z epidemią tyfusu, czerwonki, gruźlicy, grypy i chorób wenerycznych w mieście w którym nie było ani elektryczności ani kanalizacji. Natychmiastowo dołączył się do nielegalnej wówczas Polskiej Organizacji Wojskowej i był w komendanturze tej organizacji odpowiedzialny za sprawy medyczne regionu. Aktywnie uczestniczył w rozbrajaniu garnizonu austriackiego i jako jeden z czterech PeOWiaków negocjował wycofanie się wojsk austriackich z Sandomierza. Był kredytowany (Jednodniówka 4-tego Pułku Saperów) z bezkrwawym przejęciem władzy od Austriaków. W listopadzie 1918 roku został pierwszym starostą (wówczas zwanym Komisarzem) powiatu Sandomierskiego.

W tej roli budował architekturę polskich władz w powiecie po 123 latach rozbiorów. Był jednocześnie lekarzem naczelnym i kierownikiem szpitala zakaźnego, lekarzem powiatowym i lekarzem miejskim. W 1916 roku został lekarzem naczelnym i kierownikiem Szpitala Świętego Ducha na Opatowskiej, a potem jego dyrektorem i członkiem Rady Nadzorczej Instytutu Świętego Ducha. W tej roli unowocześniał szpital i w okresie kryzysu gospodarczego zrezygnował ze swojej pensji przeznaczając ją na potrzeby szpitala, ochronki dla dzieci i przytułku dla starców. Był przewodniczącym Towarzystwa Dobroczynności w Sandomierzu (dzisiaj CARITAS) i założył powiatowe Koło PCK. W 1920 roku został zmobilizowany jako kapitan Wojska Polskiego Komenda Sanitarna aby walczyć z masową epidemią tyfusu w obozach jenieckich. Mało co nie przepłacił tego zadania własnym życiem.
W 1925 roku został radnym miejskim i pełnił tę funkcję nieprzerwanie do wybuchu wojny. W 1926 roku był jednym z założycieli Banku Spółdzielczego, jego sekretarzem i największym udziałowcem. W 1930 roku został wybrany do Sejmu jako poseł ziemi sandomierskiej i kontynuował te prace w kadencjach III, IV i V Sejmu. W Sejmie był przewodniczącym Komisji Zdrowia i Opieki Społecznej, Komisji Budżetowej i aktywnie współpracował z wicepremierem Eugeniuszem Kwiatkowskim nad implementacją Centralnego Okręgu Przemysłowego i był orędownikiem mianowania Sandomierza stolicą tego okręgu. Został przewodniczącym Towarzystwa Budowy Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego na Gołębiowskiej. Był członkiem Rady Nadzorczej Seminarium Duchownego w Sandomierzu i zapraszał do Sandomierza na Plenery wybitnych malarzy polskich okresu międzywojennego – Leona Wyczółkowskiego i Józefa Pieniążka. W wyniku tych plenerów, wiele słynnych obrazów Sandomierza powstało.
Po wybuchu wojny był dwukrotnie aresztowany i po przesłuchaniach przez Gestapo w więzieniach w Sandomierzu, Skarżysku Kamiennej i Radomiu został zamordowany, najprawdopodobniej w Firleju, gdzie hitlerowcy zamordowali ponad 15 tysięcy polskich patriotów. W okresie wojny jego mieszkanie z dużą kolekcją obrazów, książek, zostało rozkradzione, a po wojnie w okresie rewaloryzacji władze komunistyczne miasta wywłaszczyli jego posiadłości (Rynek 28, Rynek 28A i Złota 2). Dr Krawczyński był jednym z 200 posłów na Sejm zamordowanych przez hitlerowców i jednym z 5,000 tysięcy polskich lekarzy którzy stracili życie w czasie wojny.

Anna Warner - bratanica dr. S. Krawczyńskiego