Partyzancka Droga Krzyżowa wg Zbigniewa Kabaty, dokumentacja fotograficzna Albert Kopeć

0 droga
Opatów
12 marca 1943 roku oddział „Jędrusiów” rozbił hitlerowskie więzienie, uwolniono około 80 więźniów. Jednym z bohaterów akcji był Zbigniew Kabata ps. „Bobo”.

opatow8
Stacja ÓSMA

Gdy niewiasty Ciebie ujrzały
w Twej życie kończącej potrzebie,
powiedziałeś, żeby płakały
za swe dzieci i samych siebie.


Matki Polki rozpaczały niebogi,
bo znały przecież wojny okrucieństwa.
Pamiętały coś powiedział z Twej drogi
wiodącej Ciebie do Twego męczeństwa.




Ceber
Pomnik w miejscu zwycięskiej bitwy, stoczonej nocą z 4 na 5 sierpnia 1944 r. w czasie akcji „Burza” przez 2 pp. Leg. AK z hitlerowcami. 84 ochotników III batalionu, zorganizowanych w 2 plutony dowodzone przez Dionizego Mędrzyckiego ps. „Reder” i Witolda Józefowskiego ps. „Miś”, rozgromiło liczniejszy i lepiej uzbrojony oddział wroga. Polegli por. Adam Hamerski ps. „Babinicz” i pchor. Leon Szymalski ps. „Sęp” (ich groby znajdują się w Sulisławicach). 5 sierpnia 1944 r. w odwecie za pomoc żołnierzom AK hitlerowcy rozstrzelali 3 żołnierzy BCH: kaprala Józefa Kućmę ps. „Jodła”, szer. Walentego Kućmę ps. „Brzoza” i szer. Józefa Gawlika ps. „Skała”. Pomnik wznieśli żołnierze 2 pp. Leg. AK Koło Sandomierz 10 maja 1991 roku.


ceber9 Stacja DZIEWIĄTA

Upadłeś trzeci raz, o Panie,
iść dalej siły już nie stało.
Ciężar Krzyża i biczowanie
zniszczyły Twoje słabe ciało.


Użal się Panie w tej Twojej agonii
nad partyzantów kolejnym padaniem.
Daj im dość siły by wrócić do broni,
                                                      by iść wciąż dalej z bojowym zadaniem.


 

Kolonia Grzybów
„Wygwizdów”na leżącym na uboczu wzgórzu, około 3 km. na południe od ruin zamku „Krzyżtopór” w Ujeździe k. Iwanisk, opodal wioski Radwan, w okresie od października 1942 r. do marca 1943 r. mieściła się centralna kwatera oddziału partyzanckiego „Jędrusie” z podziemnym bunkrem, zwana przez partyzantów „Wygwizdów”.

wygwizdow10
Stacja DZIESIĄTA

Rozebrano Cię do nagości.
Winem z żółcią Cię napojono.
Nie szczędzono Ci okrutności
Królu pod cierniową koroną.


Partyzantów z mundurów obdzierano,
by pozbawić ich widoku żołnierzy.
Pozwól Chryste, niechaj znów zostaną
żołnierzami, bo to się im należy.

 
Ujazd

W lochach zamku „Jędrusie” zamierzali urządzić centralne magazyny. Partyzanci kuli stropy lochów, lecz nie zdołali zrealizować planu. Wyżej położone piwnice i korytarze posłużyły „Jędrusiom” do wypróbowania karabinów maszynowych.   

ujazd11Stacja JEDENASTA

I nadeszło Ukrzyżowanie,
w ręce i nogi gwoździe wbite,
godziny męki i konanie
i piersi oszczepem przebite.


Zlituj się Panie nad Partyzantami,
którzy Twą mękę zawsze pamiętają.
Gnębieni w swoim życiu cierpieniami,
                                                      w Twym poświęceniu zawsze przykład mają.

 
Sulisławice, kapliczka „Łzy Matek”
Schwytanie i śmierć „Simka”. Słońce chyliło się ku zachodowi. W tę stronę, wprost pod słońce, kręcił pedałami swego roweru „Simek”. W momencie gdy wyjechał z Sulisławic na trakt do Bukowej, obskoczyli go żandarmi. Nie zdążył nawet wyjąć „spluwy” z kabury. Zabrawszy go żywym, uciekali wraz z nim do Łoniowa.

matka12aStacja DWUNASTA
 
Kiedy życie z krwią wyciekało
swą Matkę uczniowi oddałeś.
Na ziemi zostanie Twe ciało
a duszę do Ojca wysłałeś.


Żołnierz świadomy Twego poświęcenia
iść może tylko za Twoim przykładem,
złożyć ofiarę z własnego istnienia
i do wolności dążyć Twoim śladem.

 
Sulisławice – Izba Pamięci
7 czerwca 2015 r. oddano odnowioną Izbę Pamięci „Odwetu” i Oddziału Partyzanckiego „Jędrusie”. Prace renowacyjne zaplanował i zrealizował (przy wsparciu władz gminy, Rodzin „Jędrusiowych” oraz miłośników historii) Komitet Społeczny Odnowienia Izby Pamięci „Jędrusiów”, w skład którego weszła młodzież z Sulisławic i okolicznych wsi.

izba13Stacja TRZYNASTA

O Matko Święta zrozpaczona,
nie możesz cierpieć nic gorszego,
bo ciało Syna masz w ramionach,
ciało Zbawiciela naszego.


Wszystkie matki Polki też rozpaczały,
     
                                                 wołając z serca Boga Najświętszego,
                                                      gdy w swych ramionach ciało syna miały,
                                                      syna w walce o wolność poległego.
 
 
Sulisławice – przy Pomniku „Jędrusiów”

W grobie spoczywają: Władysław Jasiński „Jędruś” D-ca Oddziału Partyzanckiego „Jędrusie” i redaktor „Odwetu” lat 34 zginął 9.01.1943 r., w Trzciance, Bolesław Czub – „Szary” lat 35 zginął 17.03.1942 w Wiśniówce, Antoni Toś – „Antek” lat 34 zginął 9.01.1943 r., w Trzciance, Marian Gorycki – „Maniek” lat 30 zginął 9.01.1943 w Trzciance, Tadeusz Czub – „Inżynier” lat 22 zginął 22 w 1943 r. w Modliborzycach, Zbigniew Różycki – „Simek” lat 19 zginął 22.08.1943 w Łoniowie, Zdzisław de Ville – „Zdzich” lat 22 zginął 23.08.1943 w Sulisławicach, Bolesława Kozłowska – „Księżna” lat 48 zginęła 23.08.1943 w Sulisławicach, Mieczysław Gaj – „Cap” lat 20 zginął 1.08.1944 w Osieku. Pomnik wzniesiono 5 maja 1959 r.


grob14Stacja CZTERNASTA

Gdy do grobu Cię złożono, Panie,
Józef na grobie głaz położył,
aby gdy przyjdzie Zmartwychwstanie
głaz bez pomocy grób otworzył.


A teraz przy Partyzantów mogile
w skupieniu zmówmy pacierz za ich dusze.
Poświęćmy im wspomnienia cichą chwilę
za ich ofiary i za ich katusze.