Zbigniew Kabata Wybór wierszy. Akowski testament - w obronie pamięci

testament1 Wydawca: Absolwent I Liceum Ogólnokształcącego Collegium Gostomianum - Krzysztof Banaszkiewicz (matura 2001). Warszawa 2011 r.


Jesteśmy grupą młodych ludzi, którzy w 2008 r. i 2009 r. rozpoczęli naukę w I Liceum Ogólnokształcącym w Sandomierzu. Chcąc oderwać się od szkolnej rutyny, rozpoczęliśmy pracę w zespole recytatorskim prowadzonym przez Panią dr Danutę Paszkowską. Wielogodzinne próby, chwile zwątpienia i sukcesów sprawiły, że staliśmy się przyjaciółmi. Wspólnie przygotowywaliśmy wieczory poetyckie i programy okolicznościowe. Naszym największym wyzwaniem było spotkanie z poezją Pana Profesora Zbigniewa Kabaty, kombatanta Armii Krajowej. Początkowo interpretacja wierszy sprawiała nam duże trudności, ponieważ Pan Profesor porusza tematykę nam nieznaną. Wojna, śmierć, wybory moralne - to rzeczywistość, w której przyszło żyć młodym w czasie II wojny światowej. My, dorastający w wolnej Polsce, nie rozumieliśmy skali poświęcenia walczących o niepodległość. Doświadczenia Profesora Kabaty to żywa historia, jaką przekazał nam młodym w swojej poezji. Uświadamia ona, jak wiele zawdzięczamy naszym przodkom i jak cenną wartością powinna być dla nas ojczyzna. Pan Kabata udzielił nam lekcji patriotyzmu, a swoją postawą dał przykład wierności ideałom. Jest dla nas wzorem do naśladowania. Kierując się jego słowami zawartymi w wierszu Sztafeta, chcemy przejąć pałeczkę sztafety i świadomie brać udział w dziejach naszego kraju. Teraz już wiemy, że jesteśmy ogniwem w łańcuchu historii i musimy brać pełną odpowiedzialność za los ojczyzny.

Pan Profesor Zbigniew Kabata to przyjaciel młodzieży. Do autorów tego wstępu kieruje bardzo serdeczne listy, podpisując się jako Wujek Bobo. Bobo - tak brzmi wojenny pseudonim, Wujek - bo młodzież recytującą swoje wiersze w zespole recytatorskim I Liceum Ogólnokształcącego Collegium Gostomianum nazwał swoją sandomierską rodziną. Na wiadomość o przygotowaniach do pierwszego programu artystycznego zatytułowanego "Akowski testament - w obronie pamięci" prezentującego twórczość poetycką, Profesor Zbigniew Kabata wysłał następujący list (list z 30 marca 2010):

Szanowny Panie Dyrektorze, Drodzy Młodzi Rodacy:

Otrzymałem dziś list zawiadamiający mnie o planowanym na 23 kwietnia spotkaniu, które ma być poświęcone recytacji moich wierszy. Jestem tym listem do głębi wzruszony. (...) Świadomość, że moje słowa staną się drogowskazem dla dorastającego pokolenia polskiej młodzieży jest dla mnie ukoronowaniem całego życia. W jednym z mych wierszy wołałem:

Weźcie od nas pałeczkę sztafety.
Niech Was wiedzie ten sam Orzeł Biały
do tej samej od wieków już mety,
dla Jej dobra, dla Jej większej chwały.

Moi Kochani, należę do pokolenia kombatantów, ludzi, którzy byli gotowi oddać swoje życie w ofierze dla dobra Kraju. Wszystko było dla nas proste. Dziś nie wymaga się od Was takiego poświęcenia, ale to nie umniejsza Waszego obowiązku. I dziś sprawy nie zawsze są proste. Wracając do mych wierszy, podzielę się z Wami zwrotką jeszcze jednego:

Są granice, są flagi, polityczne ciało.
Ale myśl, kornik-drukarz po nocach mnie budzi; 
Jak mi ciebie odnaleźć znowu w sercach ludzi,
Kraju, za który umrzeć tak łatwo bywało?

Bo często jest łatwiej umierać za sprawę niż dla niej żyć. Więc jeżeli moje słowa pomogą Wam znaleźć drogę do służby Krajowi, będę uważał, że nie żyłem na próżno. (...) Serdecznie pozdrawiam Was wszystkich i proszę, pozdrówcie ode mnie Sandomierz, kochane miasto, które uznało mnie za swego.
Wasz stary wygnaniec
Bobo od Jędrusia

W tym miejscu chcemy się także podzielić indywidualnymi doświadczeniami członków zespołu związanymi ze spotkaniem z poezją Profesora Kabaty:

Chcąc skrupulatnie oddać klimat utworów Wujka "Bobo" musiałem uważać, by nie przekroczyć cienkiej granicy między patosem wynikającym z bohaterskości czynów oddziałów partyzanckich a osobistym wydźwiękiem opisywanych zdarzeń. Recytując je czuję dumę. Ciężko mi objąć rozumem skalę poświęcenia walczących za wolność swego narodu partyzantów. Cieszę się, że mogę przekazywać piękne idee (braterstwo, szczery i niegołosłowny patriotyzm oparty na czynach czy lojalność wobec swych towarzyszy broni) zawarte w Jego utworach.

Praca z zespołem recytatorskim była dla mnie jednym z ciekawszych doświadczeń w czasie liceum. Wspólnie spędziliśmy z sobą wiele czasu, szlifując recytacje, zastanawiając się nad aranżacją, dyskutując na temat nowych pomysłów. Nasze spotkania dawały poczucie swobody i oderwania się od codzienności związanej ze szkołą i dużą ilością nauki. Wydaje mi się, że w czasie spektaklu gra świateł, momentami idealna cisza i recytowane wiersze wzruszyły uczestników przedstawienia, w które włożyliśmy serce. Za kilka lat miło będzie mi się wracało do nagrania z przedstawienia. Jestem dumna, że dane mi było recytować poezję wspaniałego człowieka - Wujka "Bobo".

Początkowo recytacja wierszy sprawiała mi trudności, jednak z biegiem czasu zacząłem dostrzegać sens tych utworów i mają one teraz dla mnie dużą wartość.

Jestem dumna, że mogłam recytować wiersze Wujka "Bobo" i przynajmniej w ten sposób okazać szacunek dla Jego patriotyzmu. Zaraził mnie On swoją poezją i sprawił, że na długo pozostanie ona w moim sercu.

W przededniu rozpoczęcia roku akademickiego, gdy tylko dwoje członków zespołu kontynuuje naukę w Collegium Gostomianum, pozostali rozpoczną studia w różnych częściach Polski, wydajemy pamiątkową broszurę z wierszami recytowanymi przez nas podczas wszystkich spotkań poświęconych Osobie i poezji Profesora Zbigniewa Kabaty (24 kwietnia 2010 r. - "Akowski testament - w obronie pamięci", 10 listopada 2010 r. - okolicznościowy program z okazji obchodów Święta Niepodległości, 3 czerwca 2011 r. - spotkanie w sandomierskim Ratuszu z cyklu "Wybitni Sandomierzanie" poświęcone osobie Zbigniewa Kabaty, 9 sierpnia 2011 r. - uroczyste przekazanie portretu Profesora Kabaty Burmistrzowi Sandomierza Panu Jerzemu Borowskiemu przez Koło Byłych Żołnierzy AK w Toronto.)
Wiersze Profesora Kabaty przestawiają w liryczny sposób wydarzenia opisywane m.in. w opowiadaniach znajdujących się w: Byłaś radością i dumą Zbigniewa Kabaty, Eugeniusza Dąbrowskiego Szlakiem "Jędrusiów", w opracowaniu Wojciecha Borzobohatego Jodła.

Zespół Recytatorski: Paulina Brania, Ewa Dobek, Mateusz Dyjak, Paweł Gospodarczyk, Tomasz Kowal, Maciej Marczyk, Natalia Mazur, Adrian Panas, Agnieszka Rytlewska, Aleksandra Smardz, Weronika Skuza, Jakub Tworek, Jakub Jakus, Katarzyna Wrona.
dr Danuta Paszkowska - opiekun